Przejdź do treści

Pochodzenie wyrazu – niemiecki

Rozpoczynając od sekcji „Pochodzenie wyrazu: niemiecki” w naszym Słowniku Wyrazów Obcych, zapraszamy czytelników do zgłębienia bogactwa językowego, które płynie ze źródeł niemieckiego leksykonu. Niemcy, jako sąsiad Polski i ważny partner historyczny, miały znaczący wpływ na rozwój polskiej mowy, wnosząc do niej wiele wyrazów i zwrotów.

W tej części słownika skupiamy się na słowach, które polszczyzna zapożyczyła z języka niemieckiego. Te wyrazy nie tylko odzwierciedlają bliskość geograficzną i historyczne powiązania między naszymi narodami, ale także świadczą o wzajemnych wpływach kulturowych i językowych, które kształtowały oba języki przez wieki.

Wyrazy niemieckie w języku polskim często dotyczą takich dziedzin jak technika, gospodarka, rzemiosło czy kulinaria, ale znajdziemy tu również terminy związane z kulturą, polityką i codziennym życiem. Każde z tych słów to mała historia, która opowiada o tym, jak Polska i Niemcy współistniały i oddziaływały na siebie przez stulecia.

Zachęcamy do odkrywania tej części naszego słownika, która jest nie tylko lingwistyczną ciekawostką, ale również świadectwem historycznych i kulturowych relacji między Polską a Niemcami, uwidaczniającym się w języku i słowach, których używamy.

BIGOWAĆ

    (niem. biegen — giąć, zginać) wyciskać rowki w papierze w miejscu ich późniejszego zginania

    BESSERWISSER

      (niem. besser – lepiej, wissen – wiedzieć) osoba, która uważa się za wszystkowiedzącą

      BELFER

        (niem. Behelfer – pomocnik) 1. pomocnik nauczyciela w CHEDERZE 2. pot. nauczyciel masteron

        BELA

          (niem. Ballen-zwój, paka) 1. zwój materiału 2. miara papieru – 10 RYZ 3. długi, gruby pień drewna 4. jednostka masy… Czytaj dalej »BELA

          BEJCA

            (niem. Beize) 1. roztwór barwnika nakładany jako podkład na drewniane powierzchnie 2. zaprawa z octu i korzeni służąca do marynowania… Czytaj dalej »BEJCA

            BAZUNA

              (od niem. Posaune – puzon) rodzaj drewnianego dętego instrumentu muzycznego występującego na Kaszubach

              BASARUNEK

                (niem. Besserung – poprawa) 1. odszkodowanie, wynagrodzenie za krzywdę 2. przest. lanie, chłost

                BANKOMAT

                  (od niem. Bank, Automat) ekon. elektroniczne urządzenie, za pomocą którego można pobierać pieniądze z konta bankowego; wymaga włożenia karty bankowej… Czytaj dalej »BANKOMAT

                  BALAST

                    (niem. Ballast) 1. dodatkowe obciążenie poprawiające stateczność i regulujące zanurzenie statku 2. niepotrzebny ciężar

                    ANTAŁ

                      (niem. Antal, z węg. antalag) dawna jednostka objętości cieczy – 1/4 beczki; miara objętości wina lub piwa

                      ALRAUNA

                        (niem. Alraune, st. germ. alrune – wiedźma) korzeń mandragory przypominający kształtem człowieka; przypisywano mu magiczne właściwości

                        AJERKONIAK

                          (niem. Eierkognak, od Eier – jajka, Kognak – koniak) likier wyrabiany ze spirytusu, żółtek, cukru i wanilii

                          AGENTURA

                            (niem. Agentur) 1. handlowe biuro pośrednictwa 2. przedstawicielstwo jakiejś instytucji 3. grupa agentów

                            AGENT

                              (niem. Agent) 1. przedstawiciel instytucji, firmy 2. funkcjonariusz tajnej policji, wywiadowca

                              ADIUTANT

                                (niem. Adjutant) oficer przydzielony wyższemu rangą dowódcy

                                ADIUNKT

                                  (niem. Adjunkt) pracownik naukowy w szkołach wyższych, posiadający tytuł doktora

                                  ADEPT

                                    (niem. Adept, z łac. adeptus – ten, który osiągnął) 1. człowiek zaczynający uprawiać jakiś zawód, naukę, dyscyplinę 2. uczeń, praktykant

                                    ABSTRAKCJONIZM

                                      (niem. Abstrakt-zionismus) kierunek we współczesnym malarstwie rezygnujący z wiernego odtwarzania form i przedmiotów istniejących w naturze, sztuka bezprzedmiotowa

                                      ABSTRAKCJONISTA

                                        (niem. Abstraktzio-nist) 1. człowiek skłonny do operowania abstrakcjami 2. przedstawiciel abstrakcjonizm

                                        ABRYS

                                          (niem. Abriss) rysunek, szkic