Przejdź do treści

Pochodzenie wyrazu – łacina

Witamy w sekcji „Pochodzenie wyrazu: łacina” naszego Słownika Wyrazów Obcych, która jest swoistym hołdem dla wpływu, jaki ten starożytny język wywarł na polszczyznę. Łacina, będąca niegdyś lingua franca świata zachodniego, odegrała kluczową rolę w rozwoju języków europejskich, w tym również polskiego.

W tej sekcji słownika skupiamy się na słowach, które zawędrowały do naszego języka bezpośrednio z łaciny lub za jej pośrednictwem. Są to terminy, które od wieków stanowią podstawę w dziedzinach takich jak medycyna, prawo, nauki humanistyczne, a także w codziennym języku. Łacińskie korzenie wielu z tych słów odzwierciedlają głęboką historyczną i kulturową łączność Polski z dziedzictwem europejskim.

Zapoznawanie się z tymi słowami to nie tylko leksykalna podróż, ale także fascynująca eksploracja naszej językowej i kulturowej historii. Wiele z tych terminów nie tylko wzbogaca nasz język, ale także przypomina o uniwersalnych wartościach i ideach, które są wspólne dla kultury europejskiej.

Zachęcamy do odkrywania łacińskiego dziedzictwa w polskim słownictwie, które jest świadectwem długotrwałych związków naszego języka z bogatą tradycją antycznej łaciny.

ASOCJACJA

    (łac. associare – dołączyć) skojarzenie

    ASERTYWNY

      (łac. assertivus – twierdzący stanowczo) grzeczny, ale stanowczy; szanujący cudze poglądy, ale niepozwalający na narzucenie sobie cudzej woli

      ASEKURACJA

        (łac. assecuratio – ubezpieczenie) 1. zabezpieczenie przed czymś 2. system zabezpieczeń chroniący przed upadkiem, np. akrobatę 3. ubezpieczenie

        ARTYKUŁ

          (łac. articulus – cząstka) 1. tekst umieszczany w czasopiśmie 2. produkt, towar 3. część ustawy mountain insurance

          ARTYKULACJA

            (od łac. articulus – cząstka) 1. sposób wymawiania głosek 2. wyrażanie, formułowanie czegoś 3. układ i ruchy narządów mowy podczas… Czytaj dalej »ARTYKULACJA

            ARTES LIBERALES

              (łac.) sztuki wyzwolone, w średniowieczu siedem podstawowych przedmiotów: gramatyka, retoryka, dialektyka, arytmetyka, geometria, astronomia, muzyka

              ARSZENIK

                (łac. arsenicum – fałszywe złoto) substancja chemiczna w postaci białego, bezzapachowego proszku, silna trucizna

                ARONIA

                  (łac.) krzew o owocach bogatych w witaminy, wykorzystywanych w przemyśle spożywczym

                  AROGANCJA

                    (łac. arrogantia – zarozumiałość) pewność siebie, lekceważenie innych

                    ARMATOR

                      (od łac. armatura – uzbrojenie) 1. konstrukcja podtrzymująca budowlę, rzeźbę 2. pomocnicze urządzenia zapewniające prawidłowe korzystanie z danego sprzętu

                      ARKUSZ KALKULACYJNY

                        (łac. arcus – łuk, calculatio – kalkulacja) infor. program używany do obliczeń matematycznych, statystycznych oraz finansowych

                        ARKANA

                          (od łac. arcanum – to, co niedostępne) tajniki, tajemnice, niedostępne sposoby

                          ARGUMENT

                            (łac. argumentom – dowód, racja) dowód, uzasadnienie

                            ARCHIWUM

                              (łac. archivum) 1. zbiór starych dokumentów 2. miejsce przechowywania tych dokumentów

                              ARBITER

                                (łac. ) 1. osoba rozstrzygająca jakąś sprawę 2. sędzia sportowy

                                ARCHIWIZER

                                  (od łac. archivum – archiwum) infor. program używany do zmniejszania ilości miejsca zajmowanego przez informacje, dokonywany poprzez KOMPRESJE danych

                                  ARCHIWIZACJA DANYCH

                                    (łac. archivum – archiwum) infor. kopiowanie danych na pojemny i trwały nośnik, np. płytę CD-R

                                    AR

                                      (łac. area – plac) jednostka miary – 100m2