Przejdź do treści

Pochodzenie wyrazu – łacina

Witamy w sekcji „Pochodzenie wyrazu: łacina” naszego Słownika Wyrazów Obcych, która jest swoistym hołdem dla wpływu, jaki ten starożytny język wywarł na polszczyznę. Łacina, będąca niegdyś lingua franca świata zachodniego, odegrała kluczową rolę w rozwoju języków europejskich, w tym również polskiego.

W tej sekcji słownika skupiamy się na słowach, które zawędrowały do naszego języka bezpośrednio z łaciny lub za jej pośrednictwem. Są to terminy, które od wieków stanowią podstawę w dziedzinach takich jak medycyna, prawo, nauki humanistyczne, a także w codziennym języku. Łacińskie korzenie wielu z tych słów odzwierciedlają głęboką historyczną i kulturową łączność Polski z dziedzictwem europejskim.

Zapoznawanie się z tymi słowami to nie tylko leksykalna podróż, ale także fascynująca eksploracja naszej językowej i kulturowej historii. Wiele z tych terminów nie tylko wzbogaca nasz język, ale także przypomina o uniwersalnych wartościach i ideach, które są wspólne dla kultury europejskiej.

Zachęcamy do odkrywania łacińskiego dziedzictwa w polskim słownictwie, które jest świadectwem długotrwałych związków naszego języka z bogatą tradycją antycznej łaciny.

AKLAMACJA

    (od łac. acclamatio – okrzyk) jednomyślne przyjęcie lub odrzucenie jakiejś propozycji, wyrażone przy pomocy oklasków

    AKCYZA

      (łac. accisia – podatek) pośredni podatek nakładany na niektóre artykuły lub usługi, wliczony w ich cenę

      AKCYDENSOWY

        (łac. accidens – przypadkowe, nieistotne zdarzenie) okolicznościowy, np. druk akcydensowy – formularz, ulotka, dyplom

        AKCESORIA

          (łac. accessorius – dodatkowy) przyrządy, rzeczy pomocnicze, dodatkowe

          AKCES

            (łac. accessus ) przystąpienie do czegoś, np. do organizacji

            AKCEPTACJA

              (łac. acceptatio – przyjęcie) wyrażenie zgody na coś, aprobata

              AKCELERATOR 3D

                (od łac. accelerare – przyspieszać) infor. możliwość przestrzennego przedstawienia obiektów w grafice komputerowej

                AKCELERACJA

                  (łac. acceleratio – przyspieszenie) 1. przyspieszenie, skrócenie okresu trwania procesu, zjawiska 2. przyspieszony w kolejnych pokoleniach rozwój dzieci i młodzież

                  AKAPIT

                    (łac. a capite – od głowy) 1. pierwszy wiersz nowego ustępu, najczęściej wcięty 2. fragment tekstu tworzący całość

                    AKADEMICKI

                      (łac. academicus – charakterystyczny dla akademii) 1. dotyczący wyższej uczelni, np. kwadrans akademicki – dopuszczalne spóźnienie (15 min), rok akademicki… Read More »AKADEMICKI

                      AJENCJA

                        (łac. Agentia, od agens, agentis – siła działająca, sprawcza) prowadzenie przez osobę prywatną placówki handlowej lub usługowej, wydzierżawionej od jakiejś… Read More »AJENCJA

                        AGREGAT

                          (łac. aggregatus – przyłączony) zespół połączonych maszyn, wykonujących określoną pracę

                          ACRAWACJA

                            (łac. aggravare – obciążyć) wyolbrzymianie choroby spowodowane zaburzeniem nerwicowym lub chęcią uzyskania jakiś korzyści

                            AGRAFIA

                              (łac. agraphia) zaburzenie zdolności pisania, spowodowane uszkodzeniem mózgu

                              AGLOMERACJA

                                (łac. agglomerare – dopasować, skupić) obszar miejski, skupiający dużą ilość budynków, ludzi

                                AGITOWAĆ

                                  (łac. agitare – zachęcać, wprawiać w ruch) przekonywać, namawiać, pozyskiwać zwolenników

                                  AGITKA

                                    (ros., z łac. agitare – zachęcać) utwór publicystyczny, którego zadaniem jest pozyskanie zwolenników dla danej sprawy

                                    AGENDA

                                      (łac. dosł. rzecz do wykonania) oddział urzędu, instytucji; filia

                                      AFRYKATA

                                        (łac. affricare – przycierać) spółgłoska zwartoszczelinowa

                                        AFIRMACJA

                                          (łac. affirmatio – potwierdzenie) aprobata, zgoda na coś