Przejdź do treści

Pochodzenie wyrazu – łacina

Witamy w sekcji „Pochodzenie wyrazu: łacina” naszego Słownika Wyrazów Obcych, która jest swoistym hołdem dla wpływu, jaki ten starożytny język wywarł na polszczyznę. Łacina, będąca niegdyś lingua franca świata zachodniego, odegrała kluczową rolę w rozwoju języków europejskich, w tym również polskiego.

W tej sekcji słownika skupiamy się na słowach, które zawędrowały do naszego języka bezpośrednio z łaciny lub za jej pośrednictwem. Są to terminy, które od wieków stanowią podstawę w dziedzinach takich jak medycyna, prawo, nauki humanistyczne, a także w codziennym języku. Łacińskie korzenie wielu z tych słów odzwierciedlają głęboką historyczną i kulturową łączność Polski z dziedzictwem europejskim.

Zapoznawanie się z tymi słowami to nie tylko leksykalna podróż, ale także fascynująca eksploracja naszej językowej i kulturowej historii. Wiele z tych terminów nie tylko wzbogaca nasz język, ale także przypomina o uniwersalnych wartościach i ideach, które są wspólne dla kultury europejskiej.

Zachęcamy do odkrywania łacińskiego dziedzictwa w polskim słownictwie, które jest świadectwem długotrwałych związków naszego języka z bogatą tradycją antycznej łaciny.

EDYTOR

    (łac. editor) 1. wydawca książek, czasopism 2. infor. program komputerowy przeznaczony do pisania tekst

    EDYKT

      (łac. edictio, edictum – zarządzenie) zarządzenie, rozporządzenie wydane przez władcę

      EDYCJA

        (łac. editio – wydanie) 1. ukazanie się dzieła drukiem 2. kolejna emisja programu, wydarzenia

        DEFRAUDACJA

          (łac. defraudatio – oszukiwanie) przywłaszczenie sobie cudzych pieniędzy

          DEFORMACJA

            (łac. deformare – zniekształcać) zmiana kształtu

            DEFLORACJA

              (łac. defloratio – zrywanie kwiatów) pozbawienie dziewictwa, rozerwanie błony dziewiczej

              DEFLACJA

                (łac. deflare – zdmuchnąć) 1. obniżenie cen towarów, zahamowanie rozwoju gospodarczego 2. geol. unoszenie piasku przez wiatr

                DEFENSYWA

                  (łac. defensio – odpieranie) 1. obrona 2. sport, osłona bramki przed atakiem przeciwnej drużyny

                  DEFEKT

                    (łac. defectus – błąd, brak) usterka, uszkodzenie

                    DEFEKTACJA

                      (łac. defaecatio – oczyszczenie) l. fizjol. wypróżnianie się 2. oczyszczanie niegaszonym wapnem lub mlekiem wapiennym buraków cukrowych

                      DE FACTO

                        [czyt. de fakto] (łac.) rzeczywiście, naprawdę

                        DEDYKACJA

                          (łac. dedicatio – poświęcenie) 1. napisana przez autora nota stwierdzająca ofiarowanie dzieła konkretnej osobie 2. informacja o poświęceniu dzieła osobie… Read More »DEDYKACJA

                          DEDUKCJA

                            (łac. deducatio) proces myślowy, oparty na logice, prowadzący od faktów do wniosków

                            DE DOMO

                              (łac.) z domu; panieńskie nazwisko kobiety

                              DECYBEL

                                (łac. decimus – dziesiąty) jednostka natężenia dźwięku

                                DECORUM

                                  [czyt. dekorum] (łac. stosowny) stosowność formy do treści

                                  DECENTRALIZACJA

                                    (łac. centrum – środek) rozbicie władzy centralnej na organy niższych szczebli

                                    DEBET

                                      (łac. debet – winien) ujemny stan konta bankowego

                                      CAMERA OBSCURA

                                        [czyt. kamera obskurna] (łac. dosł. ciemna izba) część aparatu fotograficznego mająca kształt skrzynki / niewielkim otworem, pozwalająca uzyskać na jej… Read More »CAMERA OBSCURA

                                        BAKCYL

                                          (łac. bacillum – laseczka) bakteria, drobnoustrój